Contact opnemen Inloggen
Actueel

Landelijke scenario’s omgaan met het iWmo/iJw berichtenverkeer tijdens coronacrisis

Als gevolg van de coronacrisis kan niet alle zorg en ondersteuning worden geleverd zoals is afgesproken in de toewijzing. Zorgaanbieders en gemeenten zoeken daarom naar alternatieven om de werkzaamheden te continueren. Dit leidt tot verscheidenheid in het gebruik van het berichtenverkeer, met als gevolg extra administratieve lasten voor zorgaanbieders en risico’s voor gemeenten. Om zowel gemeenten als zorgaanbieders te ondersteunen en duidelijkheid te bieden, heeft het Ketenbureau i-Sociaal Domein drie scenario’s uitgewerkt over het gebruik van het berichtenverkeer in deze bijzondere tijd.

Er wordt door gemeenten en zorgaanbieders gezocht naar alternatieven om de continuïteit van zorg en ondersteuning zoveel mogelijk te kunnen waarborgen voor Wmo-cliënten en Jeugdigen tijdens deze coronacrisis. Door de verschillende initiatieven, ontstaat er nu diversiteit in het gebruik van de iJw- en iWmo-berichten. Voor zorgaanbieders betekent dit veel extra uitzoekwerk en administratieve lasten. Gemeenten lopen het risico dat de stuur- en beleidsinformatie - die gebaseerd is op het berichtenverkeer - ‘vervuild’ raakt waardoor er bij de accountantscontrole mogelijk problemen ontstaan als de zorg wordt verantwoord.

Hieronder staan de drie uitgewerkte scenario’s toegelicht. Vervolgens gaan we nog in op de risico’s en gevolgen van oneigenlijk gebruik van het berichtenverkeer. Karin van Gelderen, projectdirecteur van het Ketenbureau i-Sociaal Domein: “We zijn ons ervan bewust dat wij niet alle voorkomende situaties van een helder antwoord kunnen voorzien. Wij doen dan ook een beroep op samenwerking en het ‘gezonde verstand’ om ervoor te zorgen dat we met elkaar zo goed mogelijk door deze crisisperiode heen komen.

Drie scenario’s

  1. Reguliere zorglevering

Scenario 1: ‘Zorg wordt regulier geleverd conform toewijzing’

Het berichtenverkeer kan op de reguliere wijze worden gebruikt. Het 303F/303D-bericht over de periode van zorglevering wordt volgens de reguliere bestaande contractafspraken ingediend bij gemeenten en op de reguliere wijze (volgens het geldende betaalschema) betaald.

  1. Gewijzigde zorglevering

Scenario 2.1: ‘Zorg wordt in aangepaste vorm geleverd, passend binnen de toewijzing’ (bijv. beeldbellen of telefonisch contact in plaats van een huisbezoeken of face-to-face overleg, etc.)

Ook hiervoor geldt dat het berichtenverkeer op de reguliere wijze wordt gebruikt. Het 303F/303D-bericht over de periode van zorglevering wordt volgens de reguliere bestaande contractafspraken ingediend bij gemeenten en op de reguliere wijze (volgens het geldende betaalschema) betaald. Eventuele meerkosten die dit met zich meebrengt worden niet via het berichtenverkeer gedeclareerd. Hiervoor wordt een regeling uitgewerkt door VNG en Rijk (zie laatste alinea in dit bericht).

Scenario 2.2: ‘Zorg wordt in aangepaste vorm geleverd, niet passend binnen de toewijzing’ (bijvoorbeeld: Groepsbegeleiding wordt omgezet naar individuele begeleiding)

  • Als de zorg geleverd kan worden in gewijzigde vorm en de betreffende zorgaanbieder heeft hierover al contract afspraken dan wordt deze zorg eveneens via het berichtenverkeer gedeclareerd. Dit betekent wel dat de bestaande toewijzing (in bovenstaande voorbeeld, begeleiding groep) wordt beëindigd en dat de zorgaanbieder een nieuwe zorgtoewijzing aanvraagt (in bovenstaande voorbeeld voor begeleiding individueel).
  • Als de zorgaanbieder niet is gecontracteerd voor deze gewijzigde zorg (in bovenstaand voorbeeld, begeleiding individueel), geldt scenario 3.
     

  1. Uitval van zorglevering

Scenario 3: ‘Zorg kan niet worden geleverd vanwege vraaguitval door minder cliënten en/of minder nieuwe toewijzingen’

Deze kosten worden niet via het berichtenverkeer gedeclareerd. Hiervoor wordt een regeling door VNG en Rijk uitgewerkt (zie laatste alinea van dit bericht).

Risico’s en gevolgen

Oneigenlijk gebruik van het berichtenverkeer kan leiden tot:

  • vervuiling van informatie over (daadwerkelijk) geleverde zorg, regie, financiën en verantwoording (en een aanzienlijke administratieve last achteraf).
  • problemen bij de controle van de jaarrekeningen van gemeenten over 2020 omdat niet kan worden voldaan aan eisen van rechtmatigheid en aantoonbaarheid van de fictieve dan wel de daadwerkelijke levering van zorg.
  • onvoldoende zicht op daadwerkelijk geleverde zorg, waardoor de actuele cliëntbehoefte en de ontwikkeling daarin buiten beeld raken. Regie door de gemeente wordt bemoeilijkt en controle op de prestatielevering sociaal domein over het verantwoordingsjaar 2020 kan geen rol meer spelen in de controle door de accountant
  • complicaties bij verrekening met Rijks- of andere regelingen.

Afspraken tussen Rijk en VNG

Vanwege het grote maatschappelijk belang van de continuïteit van de Jeugdzorg en de Wmo, hebben het Rijk en de VNG nu afspraken gemaakt over de wijze van financiering van deze taken, zie een eerder bericht op de website van het ketenbureau.  Heeft u vragen over bovenstaande scenario’s, dan kunt u contact opnemen via: ketenbureau@i-sociaaldomein.nl