Het Inlichtingenbureau: Eén informatieknooppunt voor alle gemeenten
Wie zijn we?
Het inlichtingenbureau is in 2001 opgericht door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en de Vereniging van Nederlandse gemeenten (VNG). De oprichting had als doel om de uitwisseling van (persoons)gegevens tussen gemeenten en overheidsinstanties eenvoudiger te maken. Waar gemeenten voorheen zelf informatie bij deze instanties moesten ophalen om hun taken uit te kunnen voeren, doet het Inlichtingenbureau dit sindsdien voor hen. Dit scheelt gemeenten veel tijd en geld, omdat het aanleveren van informatie nu via één informatieknooppunt loopt: het Inlichtingenbureau.
Waarom bestaat het Inlichtingenbureau?
Met de informatie die het Inlichtingenbureau ophaalt en de gegevensuitwisselingen die het faciliteert helpen we gemeenten bij het bepalen van het recht op sociale voorzieningen. Zonder die informatie zouden gemeenten handmatig moeten vaststellen of een burger recht heeft op voorzieningen zoals een uitkering, bijstand of maatschappelijke ondersteuning. Dit is een zeer arbeidsintensief proces, wat voorheen leidde tot hoge uitvoeringskosten bij gemeenten. Nu haalt het Inlichtingenbureau de informatie die gemeenten nodig hebben op bij de verschillende instanties en voegen het samen tot informatiepakketjes. Gemeenten ontvangen vervolgens alleen de informatie die zij nodig hebben, bijvoorbeeld als er iets is gewijzigd in een situatie van een bijstandsgerechtigde. De medewerker bij de gemeente ziet dan direct of de wijziging in de situatie van de bijstandsgerechtigde invloed heeft op de hoogte en-/of het recht op een uitkering. Of in het geval van de Wmo en Jeugdwet, recht heeft op zorg. Dit scheelt gemeenten veel tijd en geld. Tijd die gemeenten overhouden om hun inwoners intensiever te ondersteunen bij o.a. het vinden van werk en het toekennen van zorg.
Rol van het Inlichtingenbureau
Het Inlichtingenbureau treedt op als verwerker van informatie voor gemeenten. Dit betekent dat wij alleen bevoegd zijn om persoonsgegevens op te halen bij instanties en die gegevens vervolgens weer door leveren aan gemeenten. Het inlichtingenbureau heeft zelf dan ook geen inzage in de persoonsgegevens die het voor gemeenten verwerkt en past deze gegevens niet aan.
Er wordt ons wel eens gevraagd of wij van alle Nederlandse burgers gegevens verwerken. Dit is niet zo. Het Inlichtingenbureau verwerkt alleen persoonsgegevens als er een rechtmatige grondslag voor de verwerking van gegevens is. Bijvoorbeeld als een persoon een uitkering aanvraagt of zorg nodig heeft. De gemeente controleert dan of iemand ook daadwerkelijk recht heeft op de aangevraagde uitkering of zorg. Dit gebeurt door te beoordelen of de informatie die zij van burgers ontvangen, overeenkomt met de informatie die het Inlichtingenbureau levert. Als uit de gegevens van het Inlichtingenbureau blijkt dat dit zo is, dan zal de gemeente de uitkering of zorg toekennen. Zo niet, dan doet de gemeente nader onderzoek.
Het Inlichtingenbureau voor burgers
De dienstverlening van het Inlichtingenbureau is in eerste instantie voor gemeenten ontwikkeld, maar we begrijpen natuurlijk zeer goed dat we werken met de gegevens van burgers. Wij proberen ook richting hen zo transparant mogelijk te zijn over wat wij doen en welke werkwijze wij hanteren. Wij zijn echter enkel de verwerker van persoonsgegevens en leveren deze gegevens aan bij gemeenten. Gemeenten zijn hierna verantwoordelijk voor hoe deze gegevens worden toegepast.